Właściwości materiału

Stal

Cechy materiału
Materiał cecha
Odpowiednik EN 1.0038 (Cynkowanie elektrolityczne) Jest to walcowany materiał stalowy, powszechnie stosowany w Japonii do ogólnych zastosowań konstrukcyjnych. Nazwa pochodzi od minimalnej wytrzymałości na rozciąganie, wynoszącej 400 N/mm² lub więcej. Charakteryzuje się niskim kosztem i dobrą podatnością na obróbkę. Znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle maszynowym i budowlanym.
Odpowiednik EN 1.0038 (materiał wyżarzony) Stal SS400 poddawana jest wyżarzaniu (czyli ogrzewaniu do wysokiej temperatury i powolnemu chłodzeniu), co usuwa naprężenia szczątkowe oraz redukuje wypaczenia i deformacje. Nadaje się do elementów wymagających wysokiej wydajności skrawania.
Odpowiednik EN 1.0038 (płaskownik) To materiał polerowany o gładkiej powierzchni, będący standardową odmianą SS400. Ze względu na szeroką dostępność na rynku jego cena jest niższa niż typowego SS400. Ma identyczne właściwości mechaniczne i jest wykorzystywany głównie tam, gdzie wygląd jest ważniejszy niż precyzja wykonania.
Odpowiednik EN 1.1191 (płaskownik) To wersja polerowana stali S45C o gładkiej powierzchni, dostępna jako materiał standardowy. Dzięki dużej dostępności jest tańsza niż inne warianty S45C, przy zachowaniu identycznych właściwości mechanicznych.
Odpowiednik EN 1.1206 Jest to stal konstrukcyjna węglowa zawierająca około 0,5% węgla – stąd jej oznaczenie. Charakteryzuje się stosunkowo łatwą obróbką. Właściwości mechaniczne można poprawić poprzez obróbkę cieplną, np. hartowanie.
Odpowiednik EN 1.1206 (twardość referencyjna: 20-34 HRC) Jest to materiał otrzymany z hartowanej i odpuszczonej stali S50C. Proces odpuszczania zwiększa twardość i eliminuje naprężenia resztkowe. Materiał ten łączy w sobie wytrzymałość i twardość, dlatego nadaje się do elementów wymagających odporności na zużycie i dużej trwałości.
Odpowiednik EN 1.7220. (Twardość referencyjna: 26-32HRC) Materiał o wysokiej wytrzymałości, który można dodatkowo ulepszyć poprzez obróbkę cieplną (np. hartowanie), zwiększając jego odporność na zużycie. Przeznaczony do zastosowań wymagających trwałości, szczególnie w branży motoryzacyjnej i w częściach mechanicznych.
Właściwości materiału *Poniższe parametry mają charakter orientacyjny i nie stanowią wartości gwarantowanych.
Materiał Wytrzymałość na rozciąganie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm²) Wydłużenie przy zerwaniu (%) Wytrzymałość na zginanie (N/mm²) Wytrzymałość na ściskanie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm2) Moduł sprężystości (N/mm²) Moduł sprężystości przy zginaniu (N/mm²) Gęstość właściwa Przewodność elektryczna (S/m) Przewodność cieplna (W/m·K) Współczynnik rozszerzalności liniowej (1/°C)
  • Odpowiednik EN 1.0038 (Cynkowanie elektrolityczne)
  • Odpowiednik EN 1.0038 (płaskownik)
400~510 215~355 21 lub więcej 360~485 380~485 215~355 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,87 6,96×10⁶ 58 11,7×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.0038 (materiał wyżarzony) 400~510 215~355 21 lub więcej 360~485 380~485 215~355 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,87 6,96×10⁶ 58 11,7×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.1191 (płaskownik) 570~750 330~490 20 lub więcej 600 600 330~490 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,87 6,0×10⁶ 45 11,9×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.1206 620~780 350~520 18 lub więcej 650 650 350~520 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,8 6,0×10⁶ 44 11,7×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.1206 (twardość referencyjna: 20-34 HRC) 700~850 400~600 18 lub więcej 700 700 400~600 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,8 6,0×10⁶ 44 11,7×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.7220. (Twardość referencyjna: 26-32HRC) 950~1100 800~950 12 lub więcej 1000 1000 800~950 2,1×10⁵ 2,1×10⁵ 7,85 6,0×10⁶ 42,7 11,0×10⁻⁶

Stal wstępnie hartowana

Cechy materiału
Materiałcecha
Odpowiednik NAK55Stal wstępnie hartowana, produkowana przez firmę Daido Special Steel. Cechuje się wysoką twardością (HRC 37–43) i dobrą skrawalnością. Dzięki wysokiej odporności na zużycie oraz wytrzymałości doskonale nadaje się do zastosowań wymagających precyzji – np. w przemyśle formierskim i maszynowym.
Odpowiednik EN 1.2379Stopowa stal narzędziowa o wysokiej twardości i odporności na ścieranie. Obróbka cieplna (np. hartowanie) dodatkowo zwiększa jej wytrzymałość. Choć ma niższą odporność na korozję niż stal nierdzewna, cechuje się lepszą trwałością niż typowe stale narzędziowe. Stosowana w formach, narzędziach, przyrządach i sprawdzianach.
Właściwości materiału *Poniższe parametry mają charakter orientacyjny i nie stanowią wartości gwarantowanych.
Materiał Wytrzymałość na rozciąganie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm²) Wydłużenie przy zerwaniu (%) Wytrzymałość na zginanie (N/mm²) Wytrzymałość na ściskanie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm2) Moduł sprężystości (N/mm²) Moduł sprężystości przy zginaniu (N/mm²) Gęstość właściwa Przewodność elektryczna (S/m) Przewodność cieplna (W/m·K) Współczynnik rozszerzalności liniowej (1/°C)
Odpowiednik NAK55 1100~1300 950~1150 10 lub więcej 1200 1200 950~1150 2,1×10⁵ 2,1×10⁵ 7,8 5,0×10⁶ 30 11,5×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.2379 1800~2000 1500~1700 5 lub więcej 1900 1900 1500~1700 2,1×10⁵ 2,1×10⁵ 7,8 4,0×10⁶ 20 12×10⁻⁶

Aluminium

Cechy materiału
Materiałcecha
Odpowiednik EN AW-2017Znane jako „duraluminium” – stop aluminium o dobrej skrawalności i wysokiej wytrzymałości. Zawartość miedzi obniża jego odporność na korozję względem innych stopów aluminium. Powszechnie stosowany w elementach konstrukcyjnych samolotów i pojazdów.
Odpowiednik EN AW-5052Najczęściej stosowany stop aluminium, ceniony za doskonałą skrawalność, łatwość obróbki i odporność na korozję. Wszechstronny i szeroko wykorzystywany w różnych zastosowaniach.
Odpowiednik EN AW – 5083Stop aluminium o wyższej odporności na korozję niż A5052. Sprawdza się w środowiskach z wodą morską i chemikaliami. Często stosowany w elementach statków i konstrukcjach narażonych na działanie czynników agresywnych.
Odpowiednik EN AW-6061Stop aluminium o bardzo wysokiej odporności na korozję i możliwościach obróbki cieplnej. Dzięki obróbce T6 (sztuczne starzenie) osiąga dużą wytrzymałość i granicę plastyczności. Idealny do zastosowań w środowiskach morskich i zewnętrznych.
Odpowiednik EN AW-6063 (płaskownik)Standardowy stop aluminium o bardzo dobrej podatności na wytłaczanie. Choć ma niższą wytrzymałość niż A6061, jest szeroko stosowany jako materiał profilowy – m.in. w konstrukcjach budowlanych, maszynach i elementach ramowych.
Odpowiednik EN AW-7075Znany jako „ultra-super duraluminium” – bardzo wytrzymały, a zarazem lekki stop aluminium. Doskonale nadaje się do obróbki cieplnej i cechuje się wyjątkową odpornością na uderzenia. Idealny do zastosowań wymagających dużej wytrzymałości przy niskiej masie.
Właściwości materiału *Poniższe parametry mają charakter orientacyjny i nie stanowią wartości gwarantowanych.
Materiał Wytrzymałość na rozciąganie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm²) Wydłużenie przy zerwaniu (%) Wytrzymałość na zginanie (N/mm²) Wytrzymałość na ściskanie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm2) Moduł sprężystości (N/mm²) Moduł sprężystości przy zginaniu (N/mm²) Gęstość właściwa Przewodność elektryczna (S/m) Przewodność cieplna (W/m·K) Współczynnik rozszerzalności liniowej (1/°C)
Odpowiednik EN AW-2017 390~500 250~350 10–18 450 450 250~350 7,2×10⁴ 7,2×10⁴ 2,79 2,0×10⁷ 130 23,6×10⁻⁶
Odpowiednik EN AW-5052 210~265 125~190 12–20 230 230 125~190 7,0×10⁴ 7,0×10⁴ 2,68 2,5×10⁷ 138 23,8×10⁻⁶
Odpowiednik EN AW – 5083 270~350 150~250 10–20 300 300 150~250 7,0×10⁴ 7,0×10⁴ 2,66 2,5×10⁷ 121 25,0×10⁻⁶
Odpowiednik EN AW-6061 260~310 240~270 8–15 280 280 240~270 6,9×10⁴ 6,9×10⁴ 2,7 2,5×10⁷ 167 23,6×10⁻⁶
Odpowiednik EN AW-6063 (płaskownik) 190~240 150~200 12–25 210 210 150~200 6,9×10⁴ 6,9×10⁴ 2,7 2,5×10⁷ 201 23,5×10⁻⁶
Odpowiednik EN AW-7075 510~580 430~500 7–12 550 550 430~500 7,1×10⁴ 7,1×10⁴ 2,8 2,0×10⁷ 130 23,6×10⁻⁶

Stal nierdzewna

Cechy materiału
Materiałcecha
Odpowiednik EN 1.4305Austenityczna stal nierdzewna o zwiększonej skrawalności i podatności na obróbkę. Zachowuje dobrą odporność na korozję i wytrzymałość, co czyni ją odpowiednią do produkcji elementów o złożonej geometrii. Ma nieco gorsze właściwości antykorozyjne i spawalność niż SUS304. Często stosowana w wałach i pojedynczych częściach.
Odpowiednik EN 1.4305 (materiał wyżarzony)Materiał otrzymany poprzez wyżarzanie stali SUS303 (wysokotemperaturowe nagrzewanie i powolne chłodzenie), co eliminuje naprężenia resztkowe i ogranicza odkształcenia. Odpowiedni do elementów wymagających wysokiej precyzji skrawania.
Odpowiednik EN 1.4301Jest to austenityczna stal nierdzewna o zwiększonej odporności na korozję i dobrej spawalności. Dzięki swojej uniwersalności i dostępności jest szeroko wykorzystywana w różnych branżach. Ze względu na połączenie wysokiej odporności na korozję, wytrzymałości i łatwości spawania, często stosuje się ją w instalacjach i urządzeniach.
Odpowiednik EN 1.4301 (materiał wyżarzony)Materiał uzyskany poprzez wyżarzanie SUS304, co usuwa naprężenia wewnętrzne i zmniejsza podatność na deformacje. Stosowany w elementach wymagających dużej precyzji skrawania.
Odpowiednik EN 1.4301 (płaskownik)Polerowana wersja SUS304 o gładkiej powierzchni, szeroko dostępna jako materiał standardowy. Oferuje te same właściwości mechaniczne co SUS304, ale jest tańsza i dostępniejsza.
Odpowiednik EN 1.4401Austenityczna stal nierdzewna o podwyższonej odporności na korozję ogólną i wżerową w porównaniu do SUS304. Zalecana do zastosowań w środowiskach nadmorskich i tam, gdzie występuje kontakt z wodą morską lub mgłą solną.
Odpowiednik EN 1.4016Magnetyczny typ stali nierdzewnej SUS. Ferrytyczna stal nierdzewna różni się od austenitycznej brakiem niklu, przez co ma niższą odporność na korozję. Dzięki swojej dostępności i uniwersalności znajduje szerokie zastosowanie w życiu codziennym, m.in. w przemyśle spożywczym.
Właściwości materiału *Poniższe parametry mają charakter orientacyjny i nie stanowią wartości gwarantowanych.
Materiał Wytrzymałość na rozciąganie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm²) Wydłużenie przy zerwaniu (%) Wytrzymałość na zginanie (N/mm²) Wytrzymałość na ściskanie (N/mm²) Granica plastyczności (N/mm2) Moduł sprężystości (N/mm²) Moduł sprężystości przy zginaniu (N/mm²) Gęstość właściwa Przewodność elektryczna (S/m) Przewodność cieplna (W/m·K) Współczynnik rozszerzalności liniowej (1/°C)
Odpowiednik EN 1.4305 520~750 205 lub więcej 40–60 600 600 205~310 1,93×10⁵ 1,93×10⁵ 7,93 1,4×10⁶ 16,2 17,3×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.4305 (materiał wyżarzony) 500~700 200 lub więcej 45–65 580 580 200~300 1,93×10⁵ 1,93×10⁵ 7,93 1,4×10⁶ 16,2 17,3×10⁻⁶
  • Odpowiednik EN 1.4301
  • Odpowiednik EN 1.4301 (płaskownik)
520~750 205 lub więcej 40–60 600 600 205~310 1,93×10⁵ 1,93×10⁵ 7,93 1,4×10⁶ 16,2 17,3×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.4301 (materiał wyżarzony) 500~700 200 lub więcej 45–65 580 580 200~300 1,93×10⁵ 1,93×10⁵ 7,93 1,4×10⁶ 16,2 17,3×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.4401 520~700 205 lub więcej 40–60 580 580 200~300 1,93×10⁵ 1,93×10⁵ 7,98 1,3×10⁶ 13 15,9×10⁻⁶
Odpowiednik EN 1.4016 450~600 205 lub więcej 20–30 500 500 250~350 2,0×10⁵ 2,0×10⁵ 7,7 1,0×10⁶ 26 10,4×10⁻⁶

Żywica

Cechy materiału
Materiałcecha
POM (acetal, standardowy, biały)Tworzywo konstrukcyjne typu POM (znane także jako Duracon). Cechuje się wysoką wytrzymałością mechaniczną, odpornością na ścieranie i działanie chemikaliów. Łatwe w obróbce i stosunkowo tanie. W porównaniu do nylonu MC ma niższą chłonność wody i wyższą odporność na zużycie, co zapewnia bardzo dobrą stabilność wymiarową w długim okresie użytkowania.
POM (acetal, standardowy, czarny)
MC Nylon (standardowy, niebieski)Materiał o bardzo dobrej wytrzymałości mechanicznej, odporności chemicznej (z wyjątkiem mocnych kwasów), odporności cieplnej i ściernej. Jednak ze względu na wysoką chłonność wody wykazuje niższą stabilność wymiarową.
MC Nylon (standardowy, kość słoniowa)
MC Nylon (przewodzący, czarny)Przewodzący typ nylonu MC o rezystywności objętościowej 1–100 Ω·m. Z uwagi na chłonność charakterystyczną dla nylonu MC, należy brać pod uwagę możliwe zmiany wymiarowe w warunkach dużej wilgotności. Jest droższy od nylonu MC w wersji antystatycznej.
MC Nylon (antystatyczny, czarny)Antystatyczna odmiana nylonu MC o rezystywności objętościowej 10–1000 kΩ·m, wyższej niż w wersji przewodzącej (czarnej). Zapobiega elektryzowaniu się powierzchni. Jest tańsza niż wersja przewodząca (i). Ze względu na nasiąkliwość typową dla nylonu MC, przy zastosowaniach zewnętrznych należy uwzględnić możliwe zmiany wymiarowe.
MC Nylon (odporność na warunki atmosferyczne, czarny popiel)Odmiana nylonu MC odporna na warunki atmosferyczne. Zapewnia trwałość przy zastosowaniach zewnętrznych. Ze względu na chłonność wody typową dla nylonu MC, może dochodzić do zmian wymiarowych przy użytkowaniu na deszczu.
Bakelit (papier, kolor naturalny)Laminat termoutwardzalny o dobrej odporności cieplnej i mechanicznej, stosunkowo niedrogi. Wytrzymałość zależy od kierunku działania siły względem laminacji. Materiał nie deformuje się łatwo, ale ma wysoką nasiąkliwość, jest kruchy i ma niską odporność na uderzenia.
Bakelit (papier, czarny)
Bakelit (tkanina, naturalny)Wzmocniony laminat bakelitowy z tkaniną (zamiast papieru), o wyższej wytrzymałości i lepszych właściwościach mechanicznych. Jest droższy niż wersja papierowa. Wytrzymałość zależy od kierunku laminacji. Nie odkształca się łatwo, ale ma wysoką nasiąkliwość i niską odporność na uderzenia.
Fluor (PTFE, standardowy, biały)Fluoropolimer o bardzo wysokiej odporności na temperaturę, chemikalia, niskie temperatury oraz z doskonałymi właściwościami poślizgowymi. W porównaniu do innych żywic ma niską twardość i jest podatny na powstawanie zadziorów. Choć zakres temperatur pracy jest szeroki, materiał wykazuje dużą rozszerzalność cieplną i niską stabilność wymiarową. Zalecany do środowisk wysokotemperaturowych oraz mających kontakt z chemikaliami.
UHMWPE (standardowy, biały)Polietylen o ultrawysokiej masie cząsteczkowej (ponad 1 mln). Cechuje się dużą gęstością, wysoką odpornością na ścieranie, dobrą amortyzacją i właściwościami poślizgowymi. Jest tańszy niż PTFE. Ma wysoki współczynnik rozszerzalności liniowej i niską stabilność wymiarową. Trudny do obróbki – trudno usunąć zadziory, a powierzchnia może być szorstka.
UHMWPE (przewodzący, czarny)Przewodzący polietylen o ultrawysokiej masie cząsteczkowej (zwykle biały). Posiada bardzo wysoką gęstość, odporność na ścieranie, dobrą amortyzację i właściwości poślizgowe. Charakteryzuje się dużym współczynnikiem rozszerzalności liniowej i niską stabilnością wymiarową. Obróbka jest trudna – pojawiają się zadziory, a powierzchnia ma tendencję do szorstkości.
ABS (standardowy, kolor naturalny)Niedroga żywica o dobrej wytrzymałości mechanicznej i odporności na uderzenia, dzięki właściwościom amortyzującym. Charakteryzuje się bardzo dobrą skrawalnością i może być klejona.
PEEK (standardowy, szaro-brązowy)Tworzywo termoplastyczne o najwyższej odporności cieplnej i mechanicznej spośród wszystkich materiałów tego typu. Odznacza się doskonałą stabilnością wymiarową, odpornością chemiczną i na ścieranie. Jest bardzo kosztowny. Odporny na większość kwasów, zasad i rozpuszczalników organicznych, nawet w podwyższonych temperaturach.
PP (standardowy, biały)Najlżejszy i najtańszy spośród materiałów żywicznych. Oferuje bardzo dobrą odporność na ścieranie, wodę, chemikalia oraz posiada właściwości izolacyjne. Wśród żywic ogólnego przeznaczenia ma najwyższą odporność termiczną. Jest twardy i wytrzymały na rozciąganie, ale trudno go kleić i zadrukować. Wrażliwy na promieniowanie UV i niskie temperatury – może ulec degradacji lub stać się kruchy.
PET (wypełniony szkłem, brązowy)Kompozytowy materiał na bazie PET, wzmocniony krótkimi włóknami szklanymi i wypełniaczami nieorganicznymi. W porównaniu z innymi żywicami termoplastycznymi (np. nylonem, POM) oferuje lepszą odporność termiczną, właściwości elektryczne, wytrzymałość i stabilność wymiarową. Ma dobre właściwości elektroizolacyjne i łatwość obróbki, ale niską odporność na zużycie.
PPS (standardowy, kolor naturalny)Superinżynieryjne tworzywo sztuczne o bardzo wysokiej odporności na temperaturę, ścieranie, chemikalia oraz o dużej wytrzymałości mechanicznej i stabilności wymiarowej. Odporne na większość chemikaliów do 200°C. Termicznie porównywalne z PEEK, lecz tańsze. Cechuje się niską chłonnością wody i niskim współczynnikiem rozszerzalności cieplnej, co przekłada się na doskonałą stabilność wymiarową.
Właściwości materiału *Poniższe parametry mają charakter orientacyjny i nie stanowią wartości gwarantowanych.
Materiał Wytrzymałość na rozciąganie (N/mm²) Wytrzymałość na zginanie (N/mm²) Wydłużenie przy zerwaniu (%) Moduł sprężystości (N/mm²) Twardość wg skali Rockwella Gęstość właściwa Temperatura pracy ciągłej (°C)
  • POM (acetal, standardowy, biały)
  • POM (acetal, standardowy, czarny)
60~68 89~108 40~75 2988 R118 1,41 95~100
  • MC Nylon (standardowy, niebieski)
  • MC Nylon (standardowy, kość słoniowa)
96 110 30 3432 R120 1,16 120
MC Nylon (przewodzący, czarny) 69 118 10 2500–2700 R119 1,2 120
MC Nylon (antystatyczny, czarny) 75 118 7 2500–2700 R117 1,23 120
MC Nylon (odporność na warunki atmosferyczne, czarny popiel) 83 110 40 3334 R120 1,16 120
  • Bakelit (papier, kolor naturalny)
  • Bakelit (papier, czarny)
100~150 110~200 1,0-2,0 7600~9700 M110±10 1,35 150~180
Bakelit (tkanina, naturalny) 65~110 98~167 1,0-2,0 7600~9700 M115±10 1,35 150~180
Fluor (PTFE, standardowy, biały) 13,7~34,3 200~400 400~600 R20 2,2 260
UHMWPE (standardowy, biały) 21~45 22~26 300 lub więcej 500~826 R50-56 0,94 80
UHMWPE (przewodzący, czarny) 35 25 300 lub więcej 913 R52-60 0,95 80
ABS (standardowy, kolor naturalny) 39~54 64~81 18 1900-2800 R105~115 1,05 60~95
PEEK (standardowy, szaro-brązowy) 98-116 170-175 20-40 4200-4345 M100-120 1,32 250~260
PP (standardowy, biały) 33-34 51 33 1400 R126 0,91 100
PET (wypełniony szkłem, brązowy) 95~110 (długość) / 55~65 (szerokość) 190~220 (długość) / 95~125 (szerokość) 2,4 (długość) / 1,9 (szerokość) R120 1,63~1,74 120
PPS (standardowy, kolor naturalny) 79-85 128-142 23-27 3300 M95-100 1,35 220

Ostatnio przeglądane artykuły